Luyện thi đại học: Phân tích đoạn trích "chí khí anh hùng" trong Truyện Kiều của Nguyễn Du
Biết thân chạy chẳng khỏi trời,
Biết thân chạy chẳng khỏi trời,
Cũng liều mặt phấn cho rồi ngày xanh.
Rộng thương cỏ nội hoa hèn,
Chút thân bèo bọt dám phiền mai sau
Nửa năm hương lửa đương nồng,
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.
Trông vời trời bể mênh mang,
Thanh gươm yên ngựa, lên đường thẳng rong.
Từ rằng: “Tâm phúc tương tri,
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
Bao giờ mười vạn tinh binh,
Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp dường.
Làm cho rõ mặt phi thường,
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.
Bằng nay bốn bể không nhà,
Theo càng thêm bận biết là đi đâu?
Đành lòng chờ đó ít lâu,
Chầy chăng là một năm sau vội gì!”
Quyết lời dứt áo ra đi,
Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.
A. ĐOẠN TRÍCH “CHÍ KHÍ ANH HÙNG”
I.Tìm hiểu khái quát đoạn trích
1.Đọc: Sgk
2.Giải thích từ khó: Sgk
3.Bố cục:
-Bốn câu đầu: Cuộc chia tay giữa Từ Hải và Thuý Kiều sau nửa năm chung sống.
-Mười câu tiếp: Cuộc đối thoại giữa Thuý Kiều và Từ Hải – tính cách anh hùng của Từ Hải.
-Hai câu cuối: Từ Hải dứt áo ra đi.
(Có thể phân đoạn theo nội dung:1/ Tính cách và chí khí anh hùng của Từ Hải; Tâm trạng của Thuý Kiều trước sự quyết chí ra đi của Từ Hải)
II.Phân tích
1.Tính cách và chí khí anh hùng của Từ Hải
-Trượng phu ( đại trượng phu) là từ chỉ người đàn ông có chí khí, bậc anh hùng với hàm nghĩa khâm phục, ca ngợi.
-Động lòng bốn phương là cụm từ ước lệ chỉ chí khí anh hùng (chí làm trai nam, bắc, đông, tây…) tung hoành thiên hạ lí tưởng anh hùng thời trung đại, không bị ràng buộc bởi vợ con, gia đình mà để ở bốn phương trời, ở không gian rộng lớn, quyết mưu sự nghiệp phi thường.
+Chí khí phi thường, mưu cầu nghiệp lớn lẫy lừng
+Rất mực tự tin vào tài năng, bản lĩnh của mình dứt khoát, kiên quyết nhưng ko thô lỗ mà khá tâm lí .
2.Tâm trạng của Thuý Kiều trước sự quyết chí ra đi của Từ Hải
-Tâm trạng của Kiều không chỉ yêu mà còn khâm phục, kính trọng.
-Tình cảm gắn bó của Kiều với Từ Hải sau những tháng ngày chung sống và không muốn xa người chồng yêu quý, không muốn sống cô đơn.
-Quan niệm phong kiến “phu xướng phụ tuỳ, xuất giá tòng phu”.
-Thúy Kiều đang mòn mỏi thương nhớ Từ Hải
“Cánh hồng bay bổng tuyệt vời
Đã mòn con mắt phương trời đăm đăm”
Thì Từ Hải đã thành công lớn- cho người đến đón Kiều với nghi lễ cực kì sang trọng.
+Niềm tin sắt đá vào tương lai, sự nghiệp, mục đích ra đi của chàng: làm cho rõ mặt phi thường, niềm tin thành công, lí tưởng cao cả của anh hùng
-Cảm hứng vũ trụ, con người vũ trụ với kích thước phi thường, kgian bát ngát, ngợi ca, khâm phục.
-Quyết lời dứt áo ra đi là thái độ và cử chỉ dứt khoát, không chần chừ, anh hùng lí tưởng của Nguyễn Du. Hình ảnh lí tưởng cao đẹp, hùng tráng, phi thường mang tầm vóc vũ trụ đó cũng chính là niềm tin niềm hi vọng của Kiều ở Từ Hải (một người chồng mình thương yêu).
III.Tổng kết
1.Nội dung
-Ca ngợi vẻ của chí làm trai, chí tang bồng của “kẻ sĩ quân tử” bậc “đại trương phu”
-Lí tưởng hoá người anh hùng mang tầm vóc vũ trụ cứu giúp đời.
-Tấm chân tình của Từ Hải và Thuý Kiều dành trọn cho nhau bằng niềm tin tưởng tương lai.
2.Nghệ thuật:
-Tính chất ước lệ tượng trưng theo lối văn học cổ trung đại rõ nét.
-Lời đối thoại trực tiếp bôc lộ tính cách tự tin đầy bản lĩnh.
Giải bài tập sách giáo khoa đầy đủ có tại https://baitapsachgiaokhoa.com/
Trả lờiXóa