Luyện thi đại học: Uy-Lit-Xơ trở về
I. Giới thiệu chung
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả
- Hô-me-rơ tên thật là Mê-lê-xi-gien, là nghệ sĩ hát rong, là thi sĩ mù. Ông sinh ra bên bờ song Mê-lét vào khoảng từ thế kỉ IX - VIII TCN, quê hương của nhà thơ chưa được xác định cụ thể.
- Ông là tác giả của hai cuốn sử thi nổi tiếng I-li-át và Ô-đi-xê.
2. Tác phẩm
a/ Ô-đi-xê:
- Ô-đi-xê gồm 12110 câu thơ, chia thành 24 khúc ca. Ô-đi-xê kể về cuộc hành trình trở về quê hương của Uy-lít-xơ sau chiến thắng thành Tơ- roa. Ô-đi- xê là bài ca về cuộc sống hòa bình. Tác phẩm ca ngợi sức mạnh trí tuệ của con người.
- Chủ đề chính của Ô-đi-xê: Bài ca lao động, hoà bình, thể hiện cuộc sống và mơ ước của người Hi Lạp cổ đại trong cuộc chinh phục thiên nhiên, mở rộng giao lưu, xây dựng cuộc sống gia đình…
b/ Đoạn trích
- Vị trí: Đoạn trích thuộc khúc ca thứ XXIII của sử thi Ô-đi-xê.
- Nội dung: diễn biến tâm trạng của các nhân vật Pê-nê-lốp, Uy-lít-xơ, Tê-lê-mác, Ơ-ri-clê.
II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Pênêlốp
- Hoàn cảnh hiện tại của Pê-nê-lốp
+ Chờ đợi chồng hai mươi năm trời dằng dẵng
+ Tấm thảm ngày dệt, đêm tháo để làm kế trì hoãn sự thúc bách của bọn cầu hôn.
+ Cha mẹ đẻ của nàng thúc giục tái giá.
- Diễn biến tâm trạng của Pê-nê-lốp khi nhận được tin Ô-đi-xê đã trở về:
+ Nàng nửa tin nửa ngờ thể hiện qua câu nói “ câu chuyện già kể không hoàn toàn đúng sự thật”. Nàng cho rằng đó là một vị thần đã ra tay giúp đỡ còn chồng nàng đã chết nơi đất khách lâu rồi.
+ Nhũ mẫu đưa ra những dẫn chứng để chứng minh: Vết sẹo ở cổ chân, lời thề và tất cả tính mạng của mình để thề nhưng Pê-lê-lốp vẫn chưa tin và cho đó là phép thuật huyền bí của các vị thần linh bất tử.
* Khi Uy-lít-xơ chưa thay đổi hình dáng bên ngoài:
- Xuống gác, đến tận nơi để xem người đã giết bọn cầu hôn và được gọi là chồng nàng theo lời nhũ mẫu: → diễn biến tâm lí phức tạp:
+ Không biết đứng xa hay lại gần
+ Ngồi lặng thinh trên ghế, đăm đăm nhìn Uy-lít-xơ lòng đầy nghi ngại
=> Chứng tỏ nàng rất thận trọng, trong lòng cực kì xúc động.
- Tê-lê-mác lên tiếng trách cứ: “Mẹ ơi mẹ thật tàn nhẫn và lòng mẹ độc ác quá chừng”.
+ Vẫn khẳng định sự phân vân trong lòng mình
+ Tin rằng nếu như đây đúng là Uy-lít-xơ thì hai người sẽ dễ dàng nhận ra nhau vì cả hai có những dấu hiệu riêng.
=> Pê-nê-lốp là con người trí tuệ, thông minh và tỉnh táo biết kìm nén tình cảm của mình. Nàng còn là con người thận trọng. Với nàng lúc này thận trọng không thừa. Nàng là con người tỉnh táo mà tế nhị, kiên quyết mà thận trọng.
* Khi Uy-lít-xơ thay đổi hình dáng bên ngoài
- Uy-lít-xơ từ phong tắm bước ra, đẹp như một vị thần:
+ Im lặng, không nhận Uy-lít-xơ
+ Quyết tâm thử Uy-lít-xơ: chiếc giường cưới
- Uy-lít-xơ nói đúng về bí mật chiếc giường cưới:
+ Hoàn toàn tin người đứng trước mặt mình là Uy-lít-xơ
+ Thay đổi thái độ: bủn rủn chân tay, chạy lại, nước mắt chan hoà, sung sướng, hạnh phúc ôm hôn chồng
Sự cẩn trọng ấy của Pê-nê-lốp cho ta thấy được sự phức tạp của thời đại, những hiểm nguy luôn luôn đe dọa họ.
→ Pê-nê-lốp thận trọng, khôn ngoan, thông minh, nghị lực, chung thuỷ và tình cảm trong việc giữ gìn, bảo vệ phẩm giá và hạnh phúc của gia đìn → Nàng đã trở thành hình tượng người phụ nữ Hi - Lạp cổ đại với hai điển tích huyền thoại: tấm khăn dệt dở và chiếc giường cưới độc đáo.
2. Hình tượng Uy-lít-xơ
- Hoàn cảnh hiện tại của Uy-lít-xơ:
+ Uy-lít-xơ là con người giàu trí tuệ “ sánh tựa thần linh”, nhờ có trí tuệ nên chàng đã vượt qua được rất nhiều thử thách.
+ Giả vờ làm hành khất.
+ Uy-lit-xơ là con người anh hùng, chàng đã cùng con trai tiêu diệt 108 tên cầu hôn láo xược.
- Bắt gặp sự lạnh lùng của vợ:
+ Uy-lít-xơ không thể và cũng không muốn giãi bày sự thật.
+ Có pha chút hờn dỗi khi nói vì vẻ ngoài rách rưới của mình mà vợ không nhận ra
+ Tin tưởng vào người vợ thông minh của mình, khẳng định hai vợ chồng chắc chắn sẽ nhận ra nhau.
- Khi tắm xong, dáng hình thay đổi hẳn chàng đẹp như một vị thần nhưng vẫn bị nghi ngờ:
+ Bản thân chàng cũng nghi ngờ sự sắt đá của vợ
+ Tỏ ra trách móc, giận dỗi
+ Sai người kê giường ngủ riêng
- Vượt qua thử thách của Pê-nê-lốp dễ dàng vì chính chàng là tác giả của chiếc giường đó → Suốt 20 năm qua, chưa bao giờ chàng quên người vợ hiền của mình.
→ Uy-lít-xơ là người chồng, người cha bình tĩnh, nhẫn nại, cao quý, hết lòng vì vợ con.
3/ Nhân vật Ơ-ri-clê
- Là người đầy tớ trung thành, gắn bó suốt đời với gia đình.
- Vui sướng khi nhận ra Uy-lít-xơ.
- Có những hiểu biết đặc biệt về chủ nhân “cái sẹo do cái nanh trắng của một con lợn lòi húc”
- Sẵn sàng đem tính mạng thề thốt khi Pê-nê-lốp không tin.
=> Là người hết lòng hết dạ với chủ nhân
4/ Nhân vật Tê-lê-mác
5/ Nghệ thuật
- Miêu tả tâm lí và khắc họa tính cách nhân vật:
+ Sử định ngữ chỉ phẩm chất đi kèm với tên nhân vật: "Pê-nê-lốp thận trọng". "Uy-lít-xơ cao quý và nhẫn nại"
+ So sánh có đuôi dài, nhiều tầng bậc để diễn tả tâm lí nhân vật
- Kết cấu song hành, hô ứng.
- Sử dụng hình ảnh: Chiếc thuyền có mái chèo dài, chiếc giường.
- Ngôn ngữ trong sáng hào hùng, giọng điệu kể chuyện chậm rãi tha thiết
III. Ý nghĩa văn bản
Ca ngợi sức mạnh kì diệu của trí tuệ Hi Lạp cổ đại và khát vọng đấu tranh bảo vệ hạnh phúc gia đình
IV. Tổng kết
Qua cảnh vợ chồng đoàn tụ sau 20 năm xa cách, với nghệ thuật kể chuyện và chọn chi tiết đặc sắc, độc đáo Hô-me-rơ đã khắc họa vẻ đẹp trí tuệ và tâm hồn của hai nhân vật Pê-nê-lốp và Uy-lít-xơ
kỹ hơn một chút thì hay biết mấy
Trả lờiXóaKhá là chi tiết. Mình đag tìm mà đọc xong là trả lời đc hết lun
Trả lờiXóa